ក្លឹបកាហ្វេកាសែតខ្មែរប៉ុស្តិ៍សហរដ្ឋអាមេរិក នៅហាងសៀវភៅ Lala Books
កិច្ចប្រជុំក្លឹបកាហ្វេកាសែតខ្មែរប៉ុស្តិ៍សហរដ្ឋអាមេរិកលើកទី ២ ជាមួយសហគមន៍បានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ នៅហាងសៀវភៅ Lala Books ក្នុងទីក្រុងឡូវែល រដ្ឋម៉ាសាឈូសេត។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះត្រូវបានឧទ្ទិសដល់អ្នកនិពន្ធខ្មែរអាមេរិកាំង និងសិល្បៈអក្សសាស្ត្រ។ ភ្ញៀវកិត្តិយសដែលបានចូលរួម រួមមាន លោក ហុង ណេត ក្រុមប្រឹក្សាក្រុងធំនៃទីក្រុង Lynn ដែលទើប ចេញផ្សាយសៀវភៅអនុស្សាវរីយ៍មួយឈ្មោះថា “ផ្តល់ឱកាស” សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាក្រុងឡូវែល លោក វាសនា នួន និងសមាជិកសភាកម្ពុជាដែលរស់នៅនិរទេស លោកស្រី មូរ សុខហួរ។
មនុស្សដប់នាក់បានចូលរួម។ គ្រប់គ្នារំភើប និងមានទំនាក់ទំនងគ្នា។ លោកស្រី Laura ម្ចាស់ហាងសៀវភៅ Lala Books មានភាពកក់ក្តៅណាស់ និងបានស្វាគមន៍ក្រុមរបស់យើងមកកាន់ហាងសៀវភៅរបស់នាង និងបាននិយាយថា នាងកំពុងធ្វើការនាំមកនូវសៀវភៅខ្មែរអាមេរិកាំងបន្ថែមទៀត។ ក្រុមនេះបានពិភាក្សាអំពីសារៈសំខាន់នៃឪពុកម្តាយក្នុងការធ្វើជាគំរូដ៏ល្អសម្រាប់កុមារក្នុងការបណ្តុះឲ្យស្រលាញ់ការអាន កង្វះអ្នកនិពន្ធសៀវភៅកុមារខ្មែរអាមេរិកាំង និងកង្វះអ្នកស្ម័គ្រចិត្តក្នុងសហគមន៍។
ក្រុមប្រឹក្សា វាសនា នួន ត្រូវបានស្នើឱ្យនិយាយអំពីគម្រោងបណ្ណាល័យចល័តឡូវែលថ្មីៗនេះថា “ផ្នែកនៃមូលនិធិពន្ធសម្រាប់ការអភិរក្សសហគមន៍នឹងមានសម្រាប់គម្រោងនេះ ព្រោះសៀវភៅ មនុស្សជាច្រើនចាត់ទុកវាជារឿងអតីតកាល”។
លោក នួន បានមានប្រសាសន៍ថា “យើងចង់ឱ្យមនុស្សចូលរួមអាន ប៉ុន្តែមានបណ្ណាល័យតែមួយនៅក្នុងទីក្រុងទាំងមូល អ្នកជិតខាងមួយចំនួនមិនមានមធ្យោបាយធ្វើដំណើរដើម្បីទៅដល់បណ្ណាល័យ ដូច្នេះជាមួយនឹងកម្មវិធីបណ្តាល័យចល័ត យើងនឹងនាំយកសៀវភៅទៅដល់កុមារ និងគ្រួសារនៅក្នុងសង្កាត់ផ្សេងគ្នាដើម្បីអានដោយមិនគិតថ្លៃទេ”។
ហុង ណេត បង្ហាញសៀវភៅរបស់គាត់ដែលមានចំណងជើងថា “ផ្តល់ឱកាស” ដែលគាត់បានសរសេរក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាត។ សៀវភៅនិយាយអំពីជីវិតរបស់គាត់ ដែលបានរួចផុតពីរបបខ្មែរក្រហម បន្ទាប់មកជីវិតនៅអាមេរិក ក្រោយមកគាត់បានត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ ដើម្បីធ្វើការឱ្យអង្គការសហប្រជាជាតិ និងបានរកឃើញថាគាត់រស់នៅក្នុងពេលរដ្ឋប្រហារនៅឆ្នាំ ១៩៩៨ បន្ទាប់មកគាត់បានចូលប្រឡូកក្នុងនយោបាយអាមេរិក។ ណេត ជាជនជាតិខ្មែរអាមេរិកាំងទី២ ដែលជាប់ឆ្នោតជាក្រុមប្រឹក្សាក្រុងនៅសហរដ្ឋអាមេរិក បម្រើការនៅទីក្រុង Lynn តាំងពីឆ្នាំ ២០១២។ គាត់បានបើកទំព័រមួយក្នុងសៀវភៅរបស់គាត់ ហើយអានសម្រង់ពាក្យព្រះពុទ្ធថា “គ្មាននរណាម្នាក់អាចជួយសង្គ្រោះយើង ក្រៅពីខ្លួនយើង គ្មាននរណាម្នាក់អាច និងប្រហែលជាគ្មាននរណាម្នាក់ យើងខ្លួនឯងត្រូវដើរលើផ្លូវ”។ លោកបាននិយាយថា សៀវភៅនេះនិយាយច្រើនអំពីយើងត្រូវតែខ្លាំង យើងត្រូវតែនិយាយ យើងត្រូវតែតំណាងខ្លួនយើង និងសហគមន៍របស់យើងតាមវិធីដែលយើងអាចធ្វើបាន”។
បន្ទាប់មក លោក Joan Chun មកពីសមាគមសិល្បៈអក្សរសាស្ត្រខ្មែរអាមេរិកាំង ហៅកាត់ថា (CALAA) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងឡូវែល បានចូលរួមតាមអនឡាញ Zoom ពីរដ្ឋ Colorado បាននិយាយថា “បេសកកម្មរបស់ CALAA គឺដើម្បីលើកទឹកចិត្តដល់ការនិទានរឿងតាមរយៈការសរសេរ កំណាព្យ សិល្បៈ និងអាហារ។ តាមរយៈការធ្វើដូច្នេះ យើងសង្ឃឹមថា វាក៏ជួយលើកកម្ពស់ការព្យាបាលសហគមន៍ផងដែរ”។ Stilt House Zin លេខ ៣ផលិតដោយ CALAA ត្រូវបានបរិច្ចាគទៅក្រុមរបស់យើង។ យើងបានចូលទៅក្នុងសៀវភៅតូច។ វាគឺជាបណ្តុំនៃកំណាព្យខ្លីៗ អត្ថបទសហគមន៍អំពីបទពិសោធន៍របស់ពួកគេជាមួយនឹងអាហារ វប្បធម៌ និងសិល្បៈ រូបថតដែលបង្ហាញពីអត្តសញ្ញាណរបស់ជនជាតិខ្មែរអាមេរិកាំង។
ដើរជុំវិញតុ គ្រប់គ្នាងាកមកនិយាយ។ រម្លឹកដំណើរទៅអាមេរិក គ្រប់គ្នាមានរឿងចង់ប្រាប់។ បន្ទាប់ពីសម័យអំពើភេរវកម្មខ្មែរក្រហម ជនភៀសខ្លួនកម្ពុជារាប់សែននាក់បានចូលមកសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០ ដោយបានបាត់បង់អ្វីៗទាំងអស់ និងនៅសល់តិចតួច ឬគ្មានអ្វីនៅលើខ្នងរបស់ពួកគេ។ រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ អ្នកខ្លះនៅតែព្យាយាមគេចពីការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញខាងនយោបាយប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល។ អ្នកចូលរួមម្នាក់ លោក សេង ប៊ុនរ៉ុង បាននិយាយថា គាត់ និងមនុស្ស ១០ នាក់ទៀត ទើបតែមកសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីមួយខែមុន ក្រោមសិទ្ធិជ្រកកោននយោបាយ។ របស់ដែលគាត់យកមកជាមួយ មានតែកុំព្យូទ័រយួរដៃ ទូរស័ព្ទ iPhone និងវ៉ាលីពីរដែលមាន សម្លៀកបំពាក់កក់ក្តៅ។ នោះពិតជារឿងខុសពី ៤០ ឆ្នាំមុន។ “កាលនោះអត់មានទូរស័ព្ទiPhone ឬ Tablet តើមនុស្សយកអ្វីមកជាមួយ?” លោកជំទាវ មូរ សុខហួរ សួរ។
លោកបណ្ឌិត Bob Ung បានរម្លឹកពីរបៀបដែលគាត់បានមកសហរដ្ឋអាមេរិកនៅអាយុ ១១ ឆ្នាំជាមួយនឹងវ៉ាលីតូចមួយ មានសំលៀកបំពាក់ពីរបីកំផ្លេ និងអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសិស្សថ្នាក់ទី ៦ ។ ជាអកុសលបន្ទាប់ពី ៤០ ឆ្នាំគាត់បាននិយាយថា នៅសល់តែអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណរបស់គាត់។ លោកជំទាវ មូរ សុខហួរ បានមានប្រសាសន៍ថា “វាហាក់បីដូចជាមិនច្រើនទេ ប៉ុន្តែយើងត្រូវចាក់ឬស… ហើយនៅទីនេះនៅទីក្រុងឡូវែល ទោះបីជាមានប្រជាជនកម្ពុជារស់នៅច្រើនកន្លែងផ្សេងទៀតក៏ដោយ”។ ទីក្រុងឡូវែល មានសហគមន៍ខ្មែរធំទីពីរនៅសហរដ្ឋអាមេរិក បន្ទាប់ពីទីក្រុងឡុងប៊ិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា។
សម្បត្តិ បូ ដែលជាអ្នកចូលរួមម្នាក់បាននិយាយថា នាងកើតនៅរដ្ឋតិចសាស់ បន្ទាប់មកមកទីក្រុងឡូវែលកាលពីនៅក្មេង “គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ក្នុងការប្រមូលធាតុទាំងនោះដែលពួកគេបានមកជាមួយ និងរៀនរឿងរ៉ាវអំពីពួកគេ” ព្រោះឥឡូវនេះនាងគឺជាម្តាយរបស់កូន ៣ នាក់ ហើយព្យាយាមបង្រៀនកូនអំពីឫសគល់របស់នាង។
ក្រុមបានសម្រេចចិត្តថា គួរធ្វើគម្រោងពិសេសមួយដើម្បីជួយប្រាប់រឿងរបស់យើង។ ដើម្បីធ្វើដូច្នេះបាន ការអំពាវនាវឱ្យមានសកម្មភាពត្រូវបានធ្វើឡើងនៅចុងបញ្ចប់នៃកិច្ចប្រជុំ។ សេចក្តីប្រកាសត្រូវបានថតក្នុងវីដេអូដែលនិយាយថា លទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំក្រុមនឹងមានវិធានការចំនួន ៣ ដូចខាងក្រោម៖
១) ឈ្មោះគម្រោងគឺ “ខ្ញុំមកទីក្រុងឡូវែល…យើងនឹងប្រមូលរបស់ផ្ទាល់ខ្លួន និងនិយាយប្រាប់រឿងរបស់ជនភៀសខ្លួនម្នាក់ៗ នៅពេលពួកគេមកដល់ទីក្រុងឡូវែលដំបូង និងដាក់តាំងបង្ហាញរបស់ទាំងនោះនៅក្នុងពិធីមុណ្យអុំទូកអាស៊ីអគ្នេយ៍ នៅរដូវក្តៅ។
២) ក្រុមនេះក៏បានជ្រើសរើសគម្រោងដែលមានស្រាប់ដើម្បីគាំទ្រ ជាគម្រោងបណ្ណាល័យចល័ត រំពឹងថានឹងចាប់ផ្តើមនៅចុងខែមេសា។
៣) ក្លឹបកាហ្វេប្រចាំខែខ្មែរប៉ុស្តិ៍សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលឧបត្ថម្ភដោយ កាសែតខ្មែរប៉ុស្តិ៍សហរដ្ឋអាមេរិក នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុងផ្សេងទៀតដែលមានប្រជាជនកម្ពុជារស់នៅ។
